تغذیه سالم دیابت

پیش دیابت چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟

اکثریت مردم فکر می کنند زمانی که بیمار می شوند متوجه علائم بیماری شان می شوند اما گاهی اوقات بیماری در درون بدن رشد می کند و بسیار مشخص نیست مثلا بیش از 86 میلیون نفر در آمریکا  یعنی از هر سه نفر یکی  مبتلا به پیش دیابت هستند یعنی 90 درصد از این تعداد حتی نمی دانند علائم پیش دیابت را دارند. مهم ترین مشکل هم در همین قسمت است، اگر ندانید تلاشی هم برای درمان و ایجاد تغییر نمی کنید.

پیش دیابت چیست؟

پیش دیابت زمانی در بدن شروع به فعالیت می کند که قند خون از حد طبیعی بالاتر رفته باشد اما نه در حدی که دیابت در نظر گرفته شود. قند خون طبیعی 110 mg/dl و بالاتر از 126 دیابت در نظر گرفته می شود. اگر قند خون شما ناشتا عددی بین این مقدار باشد دچار پیش دیابت هستید. ساده ترین روش برای فهمیدن اینکه دچار پیش دیابت هستید انجام آزمایش خون است. دقیق ترینش آزمایش  A1C است که درصد گلوکز چسبیده به پروتئین هموگلوبین موجود در خون که حامل اکسیژن است را تعیین می کند. این آزمایش شاخص خوبی برای نشان دادن وضعیت قند خونتان در دو تا سه ماه گذشته است. اگر نتیجه آزمایش شما 5.9 باشد یعنی قند خونتان طبیعی بوده است. هرچه بین 5.7 و 6.4 قرار بگیرد پیش دیابت تشخیص داده می شود و 6.4 به بالا نیز دیابت شناخته می شود. انجمن دیابت آمریکا توصیه می کند افراد 45 سال به بالا قند خون خود را چک کنند. در نهایت،  اگر اضافه وزن، سندروم تخمدان پلی کیستیتک و یا سابقه خانوادگی دیابت دارید باید زودتر از این زمان آزمایش دهید.

علائم پیش دیابت

همانطور که از نام این مشکل می توانید حدس بزنید، اگر پیش دیابت تشخیص داده نشده باشد می تواند تبدیل به دیابت کامل شود. هیچ راهی برای تشخیص علائم پیش دیابت نیست مگر اینکه یک پزشک آن را با انجام آزمایش خون شناسایی کند. با این حال الگوها و تغییرات خاصی وجود دارد که با اتفاق افتادنشان می توانید پی به علائم پیش دیابت خود ببرید. حواستان به لیست علائمی که در ادامه گفته می شود باشد، چون می توانند علائم پیش دیابت باشند.

1. اضافه وزن از علائم پیش دیابت

جا به جا کردن وزن اضافی مخصوصا در قسمت میان تنه می تواند باعث افزایش مقاومتتان به انسولین شود، که یکی از شاخص های اصلی ابتلا به دیابت است. اضافه وزن باعث ایجاد فشار روی لوزالمعده برای تولید انسولین کافی می شود و در نهایت انسولین تولید شده نمی تواند  کارش را به خوبی انجام دهد. وقتی شکم قسمت اصلی اضافه وزنتان باشد بدان معناست که چربی ها اطراف ارگان های حیاتی تان را گرفته اند و این حالت می تواند شما را به بیماری دیابت نزدیکتر کند. یک راه هوشمندانه برای کاهش این چربی ها این است که سبزیجات بیشتری مصرف کنید. همچنین از روش بشقاب استفاده کنید، یعنی نیمی از بشقاب غذایتان را سبزیجات، یک چهارم آن را پروتئین و یک چهارم دیگر را نشاسته غلات کامل می گیرد. وقتی بدن نمی تواند انرژی مورد نیاز خود را از گلوکز دریافت کند. شروع به سوزاندن دیگر چیزها برای به دست آوردن انرژی می کند. نتیجه آن کاهش وزن است حتی اگر رژیم نباشید و ورزش هم نکنید. از سوی دیگر، مقاومت انسولین می تواند باعث شود احساس گرسنگی کنید، که باعث افزایش وزن می شود.  

2. فعالیت پوست به عنوان یکی از علائم پیش دیابت

علائم پیش دیابت زیاد مشخص نیست، اما در بعضی افراد ممکن است خود را به واسطه علائم خفیفی که به دیابت مربوط می شوند مانند احساس تشنگی زیاد، نیاز به رفتن دستشویی پی در پی نشان دهد.  یکی دیگر از  نشانه های آن می تواند خطوط قرمز تغییرات پوستی مانند تغییر رنگ یا دیده شدن علامت هایی روی پوست باشد. برای افراد مبتلا به پیش دیابت ممکن است تیرگی پوست در قسمت زیر بغل یا پشت و کناره های گردن و یا ممکن است پوست های اضافی در این قسمت ها ببینید، که از نشانه های مقاومت به انسولین داشته می باشد. بنابراین حواستان به کوچکترین تغییرات پوستی خود باشد و اگر جای نگرانی بود به پزشک خود اطلاع دهید.  

3. میل به شیرینی از علائم پیش دیابت

خوراکی های شیرین می توانند بسیار دلپذیر باشند اما مصرف بیش از حد آنها می تواند شما را در خطر پیش دیابت قرار دهد. با اینکه محدود کردن مصرف شیرینی می تواند شروع کار باشد اما کربوهیدرات های تصفیه شده مانند نان، برنج، پاستا و سیب زمینی می تواند وزن و سطح قند خونتان را دچار مشکل کند. کربوهیدرات های ساده و شیرینی ها را محدود کنید و به سراغ کربوهیدرات های پیچیده مانند غلات کامل، پروتئین و سبزیجات بروید.  

4 . علائم پیش دیابت : عدم تحرک

حرکات فیزیکی به  استفاده بهتر بدن از انسولین کمک می کند. همچنین این حرکات به تثبیت وزنی سالم کمکتان می کنند، بنابراین خطر بروز علائم پیش دیابت و دیابت در شما کاهش می یابد. اگر زندگی تان طوری است که یکجا نشین هستید و تحرکی ندارید با روزی سه مرتبه پیاده روی به مدت 10 دقیقه شروع کنید. همین که زمانش را پیدا کردید. به مرور مدت زمان فعالیت خود را افزایش دهید تا جایی که به یک ورزشکار تبدیل شوید و روتین روزانه تان شود. در حالت ایده آل فعالیت بدنی خود را باید به جایی برسانید که در هفته حداقل 150 دقیقه فعالیت با شدت متوسط داشته باشید.  

5. بالارفتن سن و رابطه آن با دیابت

نمی توانید زمان را متوقف کنید و بالا رفتن سن و سال شما را در خطر چیزهای بسیاری از جمله پیش دیابت قرار می دهد. به همین دلیل است که انجمن دیابت آمریکا برای افراد 45 سال به بالا تست پیش دیابت را ضروری اعلام کرده است. با پزشک خود مشورت کنید و مطمئن شوید وضعیت قند خونتان در حالت ایده آل است.  

6. سابقه قندخون به عنوان علائم پیش دیابت

خانم هایی که در طول بارداری دچار دیابت بارداری می شوند بعد از اینکه نوزادشان به دنیا می آید کاملا به حالت طبیعی باز نمی گردند. حتی اگر در آزمایش بعد از بارداری نیز قند خونتان طبیعی باشد باز هم در ادامه زندگی با افزایش خطر پیش دیابت و دیابت مواجه هستید. اگر فرزندتان پس از به دنیا آمدن بیش از 3.5 کیلو وزن داشته باشد نیز به همین شکل در خطر هستید. علاوه بر آن، سابقه خانوادگی و نژاد نیز اهمیت دارد. اگر در میان خانواده فرد مبتلا به دیابت دارید احتمال اینکه دچار علائم پیش دیابت شوید بالا می رود.  

7. نداشتن خواب کافی یکی از علائم پیش دیابت

وقتی شب خواب با کیفیتی نداشته باشید بدن خیلی سریع از فرم ایده آل و سالم خارج می شود. خواب بد می تواند باعث افزایش وزن تان شود که در نتیجه خطر ابتلا به پیش دیابت بالا می رود. اختلالات خواب مانند آپنه خواب می تواند روی قند خون تاثیر منفی شدیدی بگذارد. اگر شب ها دچار اختلال تنفسی می شوید و خروپف می کنید حتما با پزشک صحبت کنید و به فکر درمانش باشید. سیل پیش دیابت: متاسفانه افراد بالای 18 سال بسیاری دچار پیش دیابت هستند و بسیاری از این تعداد حتی خبر ندارند که چنین مشکلی وجود دارد. اگر پیش دیابت داشته باشید بدان معنا است که قند خونتان مرتبا بالاتر از حد طبیعی است، اما نه آنقدر زیاد که به عنوان دیابت شناخته شود. پیش دیابت خطر ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری های قلبی و سکته مغزی را بیشتر از حد طبیعی می کند. بیش از 20 تا 30 درصد مردان و زنانی که مبتلا به پیش دیابت هستند تا سال آینده دچار دیابت نوع 2 می شوند. شما می توانید کاری کنید که یکی از این افراد نباشید! در ادامه می خواهیم پنج روش را به شما بیاموزیم تا از تبدیل شدن پیش دیابت به دیابت جلوگیری کنید.

  8. تار شدن دید

بالا و پایین رفتن ناگهانی قند خون می تواند قابلیت تمرکز چشم را بهم بزند و باعث تاری دید شود. تاری دید به محض اینکه سطح قند خون به حالت طبیعی بازگردد از بین می رود.  

9. تشنگی بیش از حد

یکی از شناخته شده ترین علائم پیش دیابت و دیابت، تشنگی بیش از حد در هنگام قند اضافی موجود در خون اتفاق می افتد. بدن می خواهد قند اضافی را به صورت ادرار خارج کند، به همین دلیل مجبورتان می کند بیش از حد معمول آب بنوشید. به همین دلیل دائم احساس تشنگی می کنید.

  10. زخم و عفونت های سمج

قند خون بالا گردش خون را کند می کند، به همین دلیل طول می کشد تا پوست بتواند خود را ترمیم کند. به عنوان مثال، ترمیم کبودی ها و بریدگی ها بیش از مدت زمان معمول طول می کشد. این وضعیت حتی باعث رشد باکتری ها و قارچ می شود، که به معنای عفونت دوباره مخصوصا روی پوست است.  

11. خستگی زیاد

بدن از قند به عنوان سوخت استفاده می کند. اما پیش دیابت باعث مقاومت انسولین می شود و به این معناست که بدن قادر نیست به خوبی گلوکز را تبدیل به انرژی کند. برای همین به شدت احساس خستگی می کنید و گاهی نیز نشانه هایی مانند بیمار شدن دارید.  

چگونه از تبدیل شدن پیش دیابت به دیابت جلوگیری کنیم؟

1- آزمایش شوید

هر کسی که مبتلا به پیش دیابت است دچار دیابت نوع 2 نمی شود، اما تمام این افراد بیش از حد طبیعی در خطر هستند. بنابراین با پزشک خود درباره تشخیص پیش دیابت و انجام یک آزمایش ساده خون صحبت کنید. بیاموزید که از امروز چه گام هایی باید بردارید تا از بروز دیابت نوع 2 پیشگیری کنید.  

2- برنامه غذایی خود را تغییر دهید

اگر به پیش دیابت مبتلا هستید می توانید با بهتر غذا خوردن و کاهش مقداری وزن خطر پیشرفت بیماری به مشکلات جدی تر را کاهش دهید. بهتر غذا خوردن به معنای انتخاب غذاهای سالم تر است ( گوشت های بدون چربی یا جایگزین های پروتئینی، سبزیجات تازه، نشاسته هایی که فیبر بالا دارند، چربی های سالم ). مقدار متنوع و گسترده ای از این غذاها را میل کنید تا وعده هایتان متعادل شود و مطمئن شوید تمام مواد مغذی مورد نیازتان را دریافت می کنید. باید برنامه غذایی تان تنظیم شد و مشخص باشد و از بالا و پایین رفتن شدید قند خون در طول روز جلوگیری کنید.  

3- سطح استرس مسموم را کاهش دهید

محققان بر این باورند که با وجود مفید بودن استرس روانی کوتاه مدت برای ما، استرس مزمن می تواند سیستم ایمنی را سرکوب کند و همچنین می تواند با تغییر نیاز بدن به انسولین خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد. در برخی افراد، استرس مزمن می تواند موجب تغییرات هورمونی شود که باعث تحریک اشتها می شوند. در حالی که همیشه از بین بردن منبع استرس ممکن نیست، تکنیک های مقابله، مانند یوگا، مدیتیشن، خواندن و نوشتن شعر، مشاوره و یا ورزش می تواند به کاهش استرس قبل از اینکه مریضتان کند کمک نماید.

  4- حرکت کنید

وقتی در خطر ابتلا به دیابت قرار دارید، بیش از اندازه جلوی تلوزیون یا بی تحرک نشستن می تواند این خطر را دو چندان کند. ورزش مرتب می تواند به مدیریت کردن وزنتان کمک کند، فشار خون بالا و چربی خون را کاهش دهد، به خواب بهتر کمک کند، خلق و خویتان را بهبود ببخشد و سطح انرژیتان را تقویت کند. تمام این موارد در کاهش استرس نقش دارند. توصیه می شود 5 روز در هفته روزی 30 دقیقه ورزش با شدت معمولی یا شدید داشته باشید. فعالیت هایی نظیر پیاده روی سریع، بالا رفتن از پله یا آهسته دویدن همچنین حداقل دو روز در هفته ورزش های قدرتی داشته باشید.

  5- دارو دریافت کنید

در بسیاری از موارد تغییرات سبک زندگی نظیر بهبود برنامه غذایی، کاهش استرس، افزایش فعالیت بدنی و مدیریت وزن کمک می کند قند خونتان را کنترل و از تبدیل پیش دیابت به دیابت پیشگیری کنید. اما اگر چاق باشید، زیر 60 سال باشید یا سابقه دیابت بارداری داشته باشید ممکن است پزشکتان داروهای خوراکی نظیر متفورمین نیز توصیه کند. اگر حس می کنید با دارو بهتر می توانید جلوی دیابت را بگیرید این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.

منبع:

مجله پزشکی دکتر کرمانی Kermani.com

علی جلالی
علی جلالی، محقق و توسعه‌دهنده فضای مجازی و مقالات علمی پژوهشی است. جلالی متولد 12 دی ماه 1372 در شهر گنبدهای فیروزه‌ای، اصفهان می‌باشد.
http://ali-jalali.ir

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *