به رویش موهای زاید در صورت و بدن زنان،هیرسوتیسم می‌گویند. موهای تیره و خشن که در محل های رویش موهای مردانه از جمله سینه،صورت و کمر ایجاد می‌شوند.
در نیمی از خانم ها، افزایش موهای زاید،ممکن است ناشی از افزایش هورمون های مردانه که آنها را آندروژن می‌نامند باشد.
اغلب موارد هیرسوتیسم خیلی شدید نبوده و ناشی از بیماری خاصی نیست ولی گاهی از مواقع ممکن است ناشی از بیماری باشد مثل مبتلایان به سندرم کوشینگ
گاهی اوقات علتی برای آن یافت نمی‌شود.
علایم
علامت اصلی آن رشد مو در ناحیه ی شکم،سینه ها و قسمت فوقانی تنه است.
درصورتی که علت آن افزایش هورمون های مردانه باشد، می‌تواند همراه با سایر علامت های زیر باشد از جمله:
- نامنظم بودن قاعدگی
- آکنه
- نداشتن فرم بدنی زنانه
- علایمی از بم بودن صدا،بزرگی کلیتوریس،بزرگی عضلات شانه،ریزش مو با الگوی مردانه داشته باشد.
در صورتی که علت آن سندرم کوشینگ باشد، می‌تواند همراه با علایم زیر باشد از جمله:
- چاقی(به ویژه چاقی در قسمت میانی)
- فشار خون بالا
- دیابت
- نازکی پوست
علل
در نیمی از خانم ها، افزایش موهای زاید،ممکن است ناشی از افزایش هورمون های مردانه که آنها را آندروژن می‌نامند باشد.
علل افزایش آندروژن:
- سندرم تخمدان پلی کیستیک((PCOS که ممکن است ناباروی نیز ایجاد کند.
- تومور در غده ی آدنال یا تومور تخمدان
- داروهایی که منجر به افزایش موهای زاید می‌شوند: فنی تویین ،ماینوکسیدیل،سیکلوسپورین ،دانازول
- مصرف استروییدهای آنابولیکی
گاهی مواقع در زنان دارای هیرسوتیسم ممکن است میزان هورمون های مردانه نرمال باشد و به علت های دیگری ایجاد شده باشد.همچنین ممکن است پزشک علتی برای آن نیابد.
تشخیص
پزشک ابتدا شرح حالی از سیکل قاعدگی،داروهای مصرفی،سابقه فامیلی شما می‌گیرد.
همچنین مشاهده ی موهای زاید و محل آنها و انجام معاینه ی لگنی و بررسی از نظر وجود تومور ها یا کیست های تخمدانی انجام دهد.
بعد از معاینه ی فیزیکی ممکن است موارد زیر را درخواست دهد:
آزمایش خون و بررسی سطح هورمون آندروژن
انجام سونوگرافی،سی تی اسکن، ام آر آی برای بررسی کیست یا تومور در تخمدان ها و یاغده آدرنال
راه های پیشگیری
نحوه پیشگیری به بیمار بستگی دارد.در بیمار با تخمدان پلی کیستیک با کاهش وزن با رژیم غذایی صحیح و ورزش می‌تواند موثر باشد.
مطالعات نشان می‌دهند در زنان چاق با تخمدان پلی کیستیک رژیم غذایی کم کالری می‌تواند در پیشگیری از هیرسوتیسم موثر باشد.
درمان
بستگی به علت ایجادکننده دارد به عنوان مثال درصورتی که با مصرف دارو ایجاد شده با مراجعه به پزشک دارو را تغییر دهید.
در تصورتی که تومور در تخمدان ها و یا غده آدرنال آن را ایجاد کرده باشد،با عمل جراحی برطرف خواهد شد.
در زنان با افزایش وزن ممکن است با کاهش وزن میزان کمتری هورمون مردانه ایجاد شود.
در صورتی که علتی برای آن یافت نشد،می‌توانید با تجویز پزشک از تکنینک های برطرف کردن موهای زاید استفاده کنید.لیزرتراپی می‌تواند کمک کننده باشد.لیزر فولیکول های مو را نابود کرده و جلوی رشد مو را می‌گیرد.در طی چندین جلسه لیزرتراپی ممکن است به نتیجه دلخواه برسید.لیزرتراپی در زنان با موهای تیره و پوست روشن نتیجه بخش تر است.
تغییر سبک زندگی (تغییر در رژیم غذایی و فعالیت بدنی کافی) می‌تواند کمک کننده باشد.
در صورت لزوم،پزشک ممکن است داروهایی جهت کاهش رویش موهای زاید تجویز نماید.
تغذیه و مواد غذایی
مصرف آنتی اکسیدانها شامل میوه ها(گیلاس،گوجه و…) و سبزیجات
کاهش مصرف نان سفید،پاستا، شکر،مصرف کمتر گوشت
عدم مصرف الکل و تنباکو
مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب
فعالیت بدنی حداقل 30 دقیقه روزانه و 5 روز در هفته
دوران بارداری
در بارداری ممکن است موهای زاید به ویژه در صورت،بازوها،پاها و سینه ها افزایش یابد که کاملا نرمال می‌باشد و علامتی از هیرسوتیسم نیست.
