آژانس بین المللی پژوهش های سرطان سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که تریاک به طور قطعی سرطان زاست.
بیش از ۴۰ درصد تریاک تولیدی دنیا (که مستقیم استعمال می شود)، در ایران مصرف می شود. بیشترین تحقیقات در این زمینه نیز در ایران انجام شده است. این تحقیقات از قبل از انقلاب در ایران آغاز شده بود که با انقلاب متوقف و بعدا مجدد پیگیری شد.
تریاک قطعا یک عامل ایجاد کننده سرطانهای حنجره، ریه و مثانه و احتمالا ایجاد کننده سرطان های مری، معده و پانکراس است.
یک تیم شامل ۱۶ محقق از ده کشور به دعوت آژانس بین المللی پژوهش سرطان نظر خود را در مورد سرطان زا بودن تریاک اعلام کردند. این محققین بیان کرده اند که شواهد علمی موجود به اندازه ای کافی است که تریاک به عنوان یک عامل سرطان زا معرفی شود.
دو مطالعه کوهورت و چندین مطالعه مورد شاهدی در ایران به بررسی ارتباط بین مصرف تریاک و بروز سرطان یا مرگ ناشی از آن پرداخته اند. مهمترین آنها کوهورت گلستان با بررسی بیش از ۵۰ هزار نفر برای بیش از یک دهه می باشد که با همکاری محققین دانشگاه تهران، کمبریج، موسسه تحقیقات آمریکا و سازمان جهانی بهداشت انجام شده است.
بر این اساس مشخص شده است که تریاک با ابتلای به سرطان حنجره، ریه و مثانه مرتبط است. این ریسک ایجاد سرطان در هر دو جنس و حتی در افرادی که سابقه مصرف سیگار نیز نداشته اند دیده شده است. از طرفی شواهد محدودتری نیز وجود دارد که نشان می دهد تریاک احتمالا موجب ایجاد سرطان های مری، معده، پانکراس و حلق هم می شود.