1) لنزهای تماسی نرم
ماده ای که در ساخت این لنز ها به کار می رود ماده ای هیدروفیلیک ( آب دوست) است. آبگیری و نرمی این لنز ها پذیرش آن ها را از سوی بیماران بیشتر نموده است.
انواع بر حسب کاربرد:
1) لنز تماسی روزانه :این نوع لنز در طول روز استفاده می شود و قبل از خواب باید درآورده شود.
2) لنز تماسی طولانی مدت: این نوع لنز به صورت شبانه روزی استفاده می شود و بعد از حدود یک هفته، بیمار آن را خارج کرده ، تمیز میکند و مجددا استفاده می کند.
مهم : خطر هیپوکسی قرنیه ( به دلیل مصرف هنگام خواب ) و عفونت در این نوع لنز بیشتر است و در مواردی که امکان برداشتن و گذاشتن مکرر لنز وجود ندارد ( مثلا کودکان) تجویز می شود.
3) لنز تماسی یک بار مصرف : این نوع لنز بعد از مدت زمان مشخص (مثلا دو هفته) باید با لنز دیگری تعویض شود. گفته می شود خطرعفونت با این لنز کمتر است اما همچنان خطر هیپوکسی قرنیه ( در موارد استفاده شبانه ) وجود دارد.
4) لنز تماسی درمانی یا پانسمانی: این نوع از دسته لنز های دائمی می باشد که موارد استفاده آن به شرح زیر می باشد:
- جهت بهبود ضایعات اپی تلیالی قرنیه
- تسکین درد
- حفاظت قرنیه از طریق مرطوب سازی مداوم آن
- حفاظت در برابر آسیب مکانیکی پلک مثل نقایص لبه پلک یا آنتروپیون
- بهبود بینایی از طریق اطلاح سطح نامنظم قرنیه
- بعد از جراحی رفراکتیو قرنیه به مدت 5-3 روز تا ترمیم کامل اپی تلیوم قرنیه تجویز می شود.
مزایا استفاده از لنزهای تماسی نرم:
- استفاده آسان
- بیمار سریعا به آن عادت می کند
- جایگذاری آن برای پزشک آسان است
- احتمال افتادن آن از چشم کم است
معایب استفاده از لنزهای تماسی نرم:
- دقت بینایی شان کمتر از لنز های سخت است
- آستیگماتیسم را اصلاح نمی کنند ( مگر لنز های نرم توریک)
- کلیه عوارض در لنز های نرم بیشتر است
- دوام آن ها کم است
- مراقبت بهداشتی از آن ها نسبت به لنز های سخت بیشتر است.
توجه شود:
1) به دلیل خاصیت جذبی لنز های نرم ، باید از مصرف قطره های چشمی در حضور لنز نرم اجتناب نمود.
2) برخی داروهای سیستمیک مثل ریفامپین باعث تغییر رنگ لنز نرم می شوند.
3) اگرچه لنزهای تماسی موقع شناکردن برخلاف لنز های سخت از چشم نمی افتند اما به دلیل خطر آلودگی با برخی پاتوژن ها مثل سودوموناس و آکانتاموبا باید از شنا کردن با لنز نرم خودداری شود.
2) لنزهای تماسی سخت
لنزهای تماسی قرنيه اي سخت از ماده اي بنام پلي متيل كرپلاست ساخته مي شدند اين مواد آب را به خود جذب نمي كنند و نسبت به اكسيژن نيز نفوذ ناپذير هستند.
امروزه تا حدود زيادي به جاي اين گونه لنزهاي سخت از لنزهاي سختي كه نسبت به اكسيژن نفوذپذيري زيادي دارند استفاده مي شود و اين دسته از لنزهاي سخت را تحت عنوان ” لنزهاي سخت نافذ گاز ” مي نامند و بيشترين مورد استفاده اين گونه لنزها در بيماراني است كه مبتلا به قوز قرنيه بوده و يا مبتلا به آستيگماتيسم بالايي هستند. در اين لنزهاي سخت نافذ گاز ۹۰% اكسيژن مورد نياز قرنيه انسان از طريق انتقال اكسيژن توسط لنزهای تماسی تامين مي شود.
لازم به ذكر است كه قرنيه انسان يك عضو بدون رگ خوني است و اكسيژن مورد نياز خود را عمدتا مستقيم از طريق هوا دريافت مي كند.
منبع : کتاب ABC چشم پزشکی
