پیشنهاد سایت چمونه تجهیزات پزشکی مهندسی پزشکی

رادیوتراپی یا پرتودرمانی و درمان سرطان

رادیوتراپی یا پرتودرمانی چیست و چگونه سرطان را درمان می کند؟

رادیوتراپی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان به کار می‌رود. در رادیوتراپی از دز بالایی از پرتوهای ایکس به منظور از بین بردن سلول‌های سرطانی و کوچک نمودن آنها استفاده می‌شود. رادیوتراپی با ایجاد اختلال در عملکرد DNA موجب کاهش سرعت رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. در اثر اختلالات DNA، تقسیم‌های متوالی سلولی متوقف می‌شوند و در نهایت سلول‌ها می‌میرند. با توجه به اینکه در رادیوتراپی اول DNA سلول‌ها آسیب می‌بینند و پس از چند هفته و یا چند ماه به طور کامل از بین می‌روند، پرتودرمانی پروسه‌ای زمان‌بر محسوب می‌شود.

انواع روش های رادیوتراپی یا پرتودرمانی

به طور کلی دو نوع مختلف رادیوتراپی داریم: پرتودهی داخلی و خارجی
نوع پرتودرمانی که ممکن است استفاده گردد بستگی به عوامل بسیاری از جمله موارد زیر دارد:
– نوع سرطان 
– سایز تومور
– مکان تومور در بدن
– توده سرطانی چقدر به بافت های سالم نرمال نزدیک است که نسبت به تابش حساس هستند.
– سلامت کلی و تارخچه پزشکی بیمار
– سن بیمار و سایر شرایط پزشکی بیمار


رادیوتراپی خارجی:
در این نوع از رادیوتراپی پرتوهای خارجی از دستگاهی که هدف پرتودهی آن توده سرطانی فرد می باشد خارج می شود. این دستگاه بسیار بزرگ و در حین کار بسیار پر سر و صدا است و هیچ تماسی با فرد نداشته اما به دور بیمار می چرخد و پرتوهایی را که به قسمتی از بدن از جهات مختلف می فرستد. 

 
رادیوتراپی با پرتوهای داخلی یک روش درمانی موضعی است چشمه پرتوها در داخل بدن بیمار قرار داده می شود. این چشمه ممکن است که جامد یا مایع باشد. رادیوتراپی داخلی با چشمه جامد براکی تراپی نام دارد. در این روش درمان، دانه هایی و یا کپسول به عنوان چشمه پرتو در داخل بدن، یا نزدیکی تومور قرار می گیرد. همانند رادیوسرجری به روش خارجی، براکی تراپی نیز یک نوع درمان موضعی بوده و درمان فقط در قسمت های خاصی از بدن انجام می شود. با استفاده از درمان براکی تراپی، ممکن است که چشمه پرتوها بدون تشعشع باشد. 

 
رادیوتراپی داخلی با چشمه مایع، رادیوتراپی سیستماتیک نام دارد. سیستماتیک بدان معناست که درمان از طریق حرکت در خون به بافت های بدن بیمار رسیده و به دنبال یافتن  یا از بین بردن سلول های سرطانی می پردازد. فرد با بلعیدن و یا تزریق از طریق ورید از IV می تواند این چشمه پرتو را دریافت کند. با تابش سیستماتیک، مایعات بدن بیمار مانند ادرار، عرق و بزاق به مدت زمان طولانی ممکن است دارای تشعشع باشد. 
 

چرا افراد مبتلا به سرطان رادیوتراپی می شوند؟
برای بعضی از افراد تابش ممکن است که تنها راه درمان باشد و اما برای سایر افراد ممکن است که برای درمان سرطان روش هایی نظیر جراحی، شیمی درمانی و ایمونوتراپی مناسب باشد. پرتودرمانی ممکن است که پیش از درمان، پس از آن ویا در طی درمان در جهت بهبود شانس درمان انجام شود. زمان شروع پرتودرمانی بستگی به نوع سرطان دارد و این موضوع بسیار حائز اهمیت است که آیا هدف پرتودرمانی درمان سرطان و یا کاهش علایم می باشد یا خیر.


زمانی که پرتودرمانی با جراحی ترکیب شود می تواند:  
– قبل از جراحی بوده و جهت کوچک کردن سایز تومور انجام شود. سپس با انجام جراحی می توان به طور کامل برداشته شود تا کمتر احتمال بازگرداندن داشته باشد. 
– هنگام جراحی: به طوری که پرتو مستقیم به توده سرطان بدون عبور از پوست برسد. در رادیوتراپی از این روش استفاده می شود که آن را تابش در حین عمل جراحی (intraoperative radiation) می نامند. با این تکنیک دکتر می تواند خیلی به راحتی از بافت نرمال نزدیک توده سرطانی از پرتودهی محافظت کند. 
– پس از جراحی: برای از بین بردن هر سلول سرطانی برجامانده پس از جراحی مناسب است.


 
محدودیت های طول عمر دز پرتو:
محدودیت هایی در مقدار اشعه و آن قسمت از بدن بیمار که پرتودهی می شود وجود دارد که بستگی به اینکه چه مقدار اشعه بر بافت مورد نظر تابیده است و باید دقت شود که برای بار دوم ممکن است بدن بیمار از جهت استاندارد های تابش پرتو توانایی دریافت دز اشعه به آن قسمت از بدن را نداشته باشد. اما اگر یک قسمت از بدن مقدار دز پرتوی مناسبی را دریافت کرده باشد، قسمت دیگر اگر به اندازه کافی دور از قسمت پرتودهی باشد می تواند اشعه ببیند. 


آیا پرتودهی ممکن است که باعث ایجاد عوارض جانبی شود؟
رادیوتراپی نه تنها سلول های سرطانی را از بین می برد و سرعت رشد آنها را کند می کند، بلکه تاثیراتی بر سلول های بافت های سالم اطراف توده سرطانی و پرتو دیده ایجاد می کند. آسیب دیدن سلول های سالم یکی از عوارض جانبی رادیوتراپی است. 


آیا در حین رادیوتراپی افراد نیازمند رژیم غذایی خاصی هستند؟
پرتوهایی که برای درمان استفاده می شوند باعث ایجاد عوارض جانبی نظیر سخت شدن خوردن غذا، حالت تهوع، زخم دهان و مشکلات گوارشی می شود. 
به دلیل اینکه بدن بیمار از انرژی بسیار زیادی در طول درمان استفاده می کند، در نتیجه بسیار مهم است که کالری و پروتئین به اندازه کافی به بدن برسد تا وزن بیمار ثابت نگه داشته شود. در نتیجه اگر فرد در هنگام خوردن و یا در ثابت نگه داشتن وزن خود به مشکل بر بخورد، باید پرستار و یا پزشک خود را در جریان قرار دهد. 

آیا در هنگام دوره رادیوتراپی فرد بیمار می تواند کار کند؟ 
بعضی از افراد توانایی کار کردن تمام وقت را در طی درمان رادیوتراپی دارا هستند در حالی که افراد دیگر اجازه کار نیمه وقت و یا اینکه اصلا اجازه کار نخواهند داشت. 
فرد ممکن است که به اندازه کافی احساس خوبی در حین کار طی جلسات اول درمان داشته باشد. با گذر زمان ممکن است که فرد از اینکه به طور ناگهانی زود خسته و بی انرژی و یا احساس ضعف می کند متعجب می شود. پس از پایان دوره درمان، ممکن است که تنها چند هفته پس از درمان احساس خوبی در فرد بوجود آید و یا اینکه ماه ها به طول بیانجامد.    

حامد رناسیان
حامد رناسیان، متولد 1372 اصفهان، ایران است. وی دارای کارشناسی مهندسی فناوری اطلاعات و کارشناسی ارشد مهندسی شبکه‌های کامپیوتری می‌باشد و هم‌اکنون مدیرعامل شرکت توسعه تجارت سامانه سازان و مدیر وب‌سایت چمونه می‌باشد.
http://ronasian.com

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *