نارسایی حاد کلیه( acute renal failure):
نارسايي حاد كليه یعنی نارسايي ناگهاني عملكرد كليه ها. كليه ها در حالت طبيعي وظيفه پاكسازی بدن از مواد زايد را به عهده دارند، و در صورت نارسايي آنها، مواد زايد تجمع يافته و باعث بروز علايمي مي شوند. اين اختلال معمولاً داراي يك سير كوتاه و نسبتاً شديد است.
علائم
در مراحل اوليه
- کاهش یا قطع حجم ادرار
مراحل پيشرفته
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- بي اشتهايي
- تغييرات سطح و محتوای هوشیاری از قبيل تحريك پذيري، خواب آلودگي ، استوپور يا کما
- تشنج
- خارش شديد
- فشار خون بالا يا پايين
- بروز بدون توجيه كبودي
- نقاط خونريزي زيرپوستي
- خونريزي خودبه خودي
علل
بيماري هاي خود كليه يا ساير قسمت هاي بدن مي توانند باعث اختلال عملكرد كليه گردند كه در نتيجه مواد زايد در جريان خون و بافت ها تجمع مي يابند.
بيماري هاي زمينه ساز نارسايي حاد كليه عبارتند از:
- شوك همراه با فشار خون بسيار پايين
- مسموميت خون (سپتي سمي )
- نارسايي احتقاني قلب
- عدم تعادل مايعات و الكتروليت ها
- واكنش به تزريق خون
- تصادفات شديد همراه با آسيب عضلاني گسترده
- گلومرولونفريت حاد
- ميلوم متعدد
- انسداد جريان خون مشروب كننده كليه
- سنگ هاي كليه كه باعث انسداد هر دو حالب و يا پيشابراه شده باشند. بزرگي پروستات
- مصرف برخي داروها، از قبيل داروهاي ضد سرطان، كانامايسين، آمفوتريسين B ، داروهاي ضدتشنج يا مصرف بيش از حد ويتامين D
- مسموميت با بسياري از سموم يا داروها، به خصوص داروهاي روانگردان (داروهاي مورد مصرف در بيماري هاي رواني )
عوامل افزايش دهنده خطر
- افرادي كه تنها يك كليه دارند.
- جراحي اخير
- تصادفات منجر به آسيب هاي شديد
- سابقه طبي بيماري هاي درگيركننده كليه ، نظير ديابت يا نقرس
پیش آگهی
پيشگيري خاصي ندارد. و درصورت بروز، باید در صورت امكان درصدد درمان هرچه سريعتر علل زمينه ساز و عوامل افزايش دهنده خطر ذكرشده بود.
عواقب موردانتظار
اگر علت زمينه اي قابل كنترل بوده و درمان فوري نارسايي كليه امكان پذير باشد، احتمال بهبود كامل وجود دارد. در غير اين صورت ، اين اختلال مي تواند به نارسايي مزمن كليه يا مرگ بينجامد.
عوارض احتمالي
- نارسايي احتقاني قلب
- افزايش خطر عفونت ها
- نارسايي مزمن كليه
تشخیص
اصول كلي بررسي هاي تشخيصي شامل:
- آزمایش های خون
- آزمایش ادرار جهت ارزیابی عملکرد کلیه و وضعیت تعادل آب و الکترولیت
- نوار قلب (روشی برای تشخیص بیماری های قلبی از طریق ارزیابی فعالیت الکتریکی قلب )
- نمونه برداری سوزنی کلیه
- رادیوگرافی شکم ، کلیه ها، حالب ها و مثانه برای شناسایی سنگ کلیه
درمان
- درمان براساس علت زمينه ساز نارسايي كليه تعيين مي شود.
- جراحي در مواردي كه علت زمينه اي با جراحي قابل اصلاح باشد توصيه مي شود.
- بستري فوري بيمار در بيمارستان جهت تجويز آب و الكتروليت و دياليز (گاهي ) ضروري است .
- دياليز (روش مصنوعي برداشت مواد زايد از خون در غياب عملكرد كليه ها) تا هنگام بازگشت عملكرد كليه ها ممكن است لازم گردد.
- داروهايي براي كنترل علت زمينه اي نارسايي كليه
- آنتي بيوتيك ها در صورت بروز عفونت
فعاليت و تغذیه
تا بهبود اين اختلال در بستر استراحت نماييد. پس از بهبود علايم فعاليت هاي طبيعي خود را هرچه سريعتر از سر بگيريد.
غذاها و مايعات دريافتي بايد با دقت كنترل شوند تا از بروز اختلالات آب و الكتروليت جلوگيري شده و تجمع مواد زايد در بدن به حداقل برسد. طرح ريزي يك رژيم غذايي حاوي كربوهيدرات زياد و پروتئين (منبع اصلي توليد مواد زايد در بدن ) كم براي كاستن از بار كاري كليه ها ممكن است بخشي از درمان اين اختلال باشد.
شرايط مراجعه به پزشك چیست؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي علايم نارسايي كليه باشيد.
و یا بروز موارد زير در طي درمان:
- تب ، لرز، سردرد، يا درد عضلاني
- تنگی نفس
- خونريزي غيرمنتظره از هر جاي بدن
