تهوع (Nausea) : احساس بالا آوردن غذا ولی عملی نمی شود.
استفراغ(Vomiting) : حالتی که فرد محتویات معده را بالا می آورد.
علل تهوع و استفراغ
به سه دسته اینتراپریتونئال، اکستراپریتونئال و متابولیک تقسیم می شود.
علل اینتراپریتونئال:
ا) انسداد ها:
مهم ترین آن ها انسداد دریچه پیلور (دریچه انتهایی معده) است که می تواند در فردی که سابقه زخم معده یا اثنی عشر در ناحیه پیلور داشته و درمان مناسب انجام نداده به دلیل ایجاد اسکار، انسداد پیش بیاید و علائم فرد به این صورت است که 2-1 ساعت بعد از غذا خوردن دچار استفراغ می شود و استفراغ های این افراد تکرار شونده است.
مورد دیگر انسداد روده باریک است. در این افراد بلافاصله بعد از غذا خوردن دچار استفراغ نمی شوند و ممکن است چند ساعت تا چند روز فاصله داشته باشد. (استفراغ در این افراد با تاخیر است)
مورد بعدی انسداد کولون است که فاصله زمانی طولانی بین غذا خوردن و استفراغ کردن وجود دارد . معمولا استفراغ این افراد بسیار بدبو می باشد و ممکن است حاوی مواد fecal (مدفوعی) باشد.
آخرین مورد superior mesenteric artery syndrome می باشد . در افراد چاقی که رژیم های سخت می گیرند و به طور ناگهانی وزن کم می کنند ممکن است شریان مزانتریک روی قسمت دوم دئودنوم بیفتد و ایجاد انسداد کند و به دنبال آن فرد دچار استفراغ می شود.
نکته: اگر استفراغ حاوی مواد غذایی هضم نشده باشد باید به دایورتیکول زنکر و آشالازی شک کرد.
2) عفونت ها:
دو نوع باکتریال و غیر باکتری دارد . بیشتر در بچه ها و به دنبال سرماخوردگی یا گاستروانتریت (التهاب معده و روده) دچار استفراغ می شوند.
3) علل التهابی:
شامل :
- کله سیستیت
- آپاندیسیت
- پانکراتیت
- پریتونیت
- زخم معده : استفراغ خونی در زخم معده خونریزی دهنده وجود دارد. در این نوع رفع درد بعد از استفراغ وجود دارد.
- کولیک حالبی
- کولیک صفراوی
- ویروسی
- باکتریایی
- سموم مثلا آرسنیک
اگر استفراغ بیمار همراه با خون باشد، هماتمز می گویند که در هماتمز احتمال 3 چیز مطرح است: 1) زخم 2) بدخیمی ها 3) مالوری ویس
4) علل فانکشنال:
افراد دیابتی (به علت قند بالا) و یا افرادی که نارسایی کلیه دارند دچار گاستروپارزی (فلج معده) و اختلال حرکات معده و روده شده که می تواند باعث استفراغ شود.
5) استفراغ سیکلیک (دوره ای):
این افراد به صورت دوره ای دچار تهوع و استفراغ می شوند و هیچ علت خاصی هم برای آن پیدا نمی شود. البته گاهی علل روحی_روانی دخیل است.
6) رفلاکس معده:
خیلی شایع است. بیمار شاکی از سوزش پشت جناغ سینه نیست بلکه می گوید حالت تهوع دارد، گاهی هم ممکن است دچار استفراغ شود. در این افراد با درمان رفلاکس، تهوع و استفراغ نیز برطرف می شود.
7) سنگ کیسه صفرا:
این افراد دچار درد شدید پهلوی راست به همراه تهوع و استفراغ می شوند.
8) سایر علل:
- سکته قلبی
- سرفه شدید، مثلا برونشیت مزمن
- بیماری بدخیم گسترده
- درد شدید، مثلا پیچ خوردگی بیضه، شکستگی
- رادیوتراپی
ادامه مطلب را در بخش دوم مطالعه فرمایید.
منبع: هاریسون 2015
