برفک(trush) يك عفونت قارچي شايع دهان است که اکثرا نوزادان و شيرخواران را مبتلا مي كند ولي ساير كودكان و بزرگسالان نيز مبتلا مي شوند.
علائم
- لكه ها یا پلاك هايي با مشخصات زير در دهان ظاهر مي شوند:
- لكه ها سفيد تا زرد متمايل به كرم
- اندكي برجسته
- شبيه شير دلمه بسته هستند ولي پاك نمي شوند.
- لكه ها دردناك نيستند مگر اين كه برداشته شوند که در اين صورت زخم هاي كوچك و دردناكي بر جاي مي گذارند.
- خشکی دهان
علت برفک دهان چیست؟
علت برفک، قارچي به نام كانديدا آلبيكنس است که معمولاً در همه ی ما به تعداد كمی در دهان وجود دارد ولي عوامل خاصي ممكن است باعث تكثير بيش از حد آن شوند:
- درمان با آنتي بيوتيك ها؛ ممكن است تعادل طبيعي ارگانيسم ها را در دهان برهم زند و باعث ايجاد برفك گردد.
- زايمان؛ نوزادان ممكن است عفونت را در حين عبور از مجراي زايمان كسب كنند به خصوص اگر مادر دچار عفونت واژن با يك مخمر باشد. برفك ظرف چند ساعت تا 7 روز پس از تولد ظاهر مي شود.
- سالخوردگي؛ افراد مسن تر به خاطر مقاومت طبيعي كمتر دچار برفك مي گردند.
- تغذیه نامناسب و سوء تغذیه
- ايدز (برفك در بزرگسالان ، جزئي از معيارهاي تشخيصي ايدز به شمار مي رود)
- ديابت
- التهاب ناشي از دندان هاي مصنوعي
- مصرف مزمن استروئيدها (خوراكي يا استنشاق )
پيشگيري
- بهداشت خوب دهان
- اجتناب از آنتي بيوتيك هاي غيرضروري
عوارض احتمالي
گسترش به واژن، پوست، حنجره، لوله گوارش يا دستگاه تنفسي
تشخیص
ازطریق خراش دادن پلاك روی دهان و بررسي در زيرميكروسكوپ
درمان
- درمان معمولاً ظرف 3 روز اين عفونت را پاك مي كند.
- هدف از درمان بهبود بيماري زمينه اي مساعدكننده بيمار به عفونت و تسكين علايم برفك است.
در صورت ابتلاي يك شيرخوار به اين عفونت، هر چيزي را كه ممكن است در دهان بچه قرار بگيرد، استريل كنيد.
محلول پراكسيد هيدروژن براي شستشوي دهان، ناراحتي را تسكين خواهد داد. ممكن است از داروي كلوتريمازول كه در دهان حل مي شود، 5 بار در روز و به مدت 14 روز استفاده شود.
ضايعات كودكان كم سن را مي توان به دقت با يك وسيله نخي آغشته به سوسپانسيون نيستاتين برداشت. كرم هاي ضد كانديديا كه در زير دندان هاي مصنوعي يا در گوشه هاي دهان به كار مي روند، گاهي اثربخش هستند.
توصیه ها
- فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري محدوديتي ندارد.
- تغییر رژيم غذايي در شيرخواران لازم نيست.
- ساير كودكان و بزرگسالان بايد مايعات كافي همراه با شير، ژلاتين مايع ، بستني ، فرني ، آب ، چاي يا ساير نوشيدني ها و غذاهايي را مصرف كنيد كه به راحتي قابل بلع هستند.
- در صورت دردناك بودن لكه ها، براي نوشيدن از ني استفاده كنيد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
- علایم كم آبي (چشم هاي گود رفته ، الاستيسيته كم پوست و خستگي)
- تب
- ظاهر شدن ضايعات در پوست يا واژن
- علائم عفونت باكتريايي ثانويه (درد، قرمزي ، حساسيت به لمس ، تورم) در دهان
