سلامت جنسی مقوله است که مدتهاست پزشکان، روانپزشکان و مشاوران در مورد آن هشدار دادهاند. در حالی که رفت و آمدها در مجتمع قضایی خانواده این روزها گواهی میدهد که نبود همین سلامت یا بیتوجهی به سلامت جنسی، عاملی مهم در فروپاشی خانوادههاست. متاسفانه با وجود این که یکی از کارکردهای ازدواج ارضای نیازهای جنسی است، توجه به سلامت همسران در این بخش همواره با موانعی روبهرو بوده، موانعی که توجه به سلامت جنسی را به دلیل شرم و حیای فرهنگی چه در مردان و چه در زنان با تاخیر روبهرو میکند. بسیاری از همسران مشکلات سلامت جنسی دارند، اما به علت شرم و حیا و باورهای غلط حاضر نیستند مشکل خود را حل کنند. ما در سلامت جنسی با دو مساله نیاز و تقاضا مواجه هستیم. بسیاری از افراد آگاهی کافی از نیازهای مرتبط با سلامت جنسی خود از جمله آگاهی، نگرش مناسب و دسترسی به خدمات ندارند؛ اما انسانها حق دارند از یک زندگی جنسی سالم و رضایتبخش برخوردار باشند.
بروز مشکلات جنسی میان یک زوج، سلامت کل خانواده را به خطر میاندازد. اختلال در سلامت جنسی، هم برای خود فرد عوارضی نظیر افسردگی، اضطراب، کاهش اعتماد به نفس و انزوا را به همراه دارد و هم باعث بروز مشکل در حوزه روابط خانوادگی و زناشویی میشود که در نهایت ممکن است به طلاق عاطفی یا حقوقی ختم شود.
شرم در اولین مرحله رفتار جنسی تداخل ایجاد می کند و باعث می شود در روند شروع رفتار جنسی اختلال رخ دهد. کسانی که شرمگین اند و احساس شرم می کنند فاقد خیال پردازی های لازم برای ایجاد میل هستند. در مرحله میل، به خیال پردازی نیاز است. این خیال پردازی، روند طبیعی و بهنجاری است که در هر زن و مردی وجود دارد، اما برخی باورها و افکار بیمارگونه، مثل افسردگی و وسواس، ممکن است روی این خیال پردازی ها تاثیر بگذارند. از عوامل دیگری که روی این خیال پردازی تاثیر می گذارد حس شرم است. مرد یا زنی که شرمگین است در آن لحظه ای که میخواهد رابطه ای را آغاز کند بیش از آن چیزی که به احساسات بدنی مثبت خود بیندیشد و به اندیشه هایی که بتواند این خیال پردازی ها را بال و پر دهد و آن را وارد مرحله میل کند دارد به افکار منفی دامن می زند که در او ایجاد شرم میکنند.
بسیاری از خانم ها میگویند که مثلا من اگر خیلی راحت باشم با حجب و حیای زنانه جور در نمی آید و این نوع نیاز یا خواسته به هرحال، غیر منطقی است و ممکن است همسرم فکر کند که مردها باید خیلی تمایل به رابطه داشته باشند. این طرز فکر، میل را از همان ابتدا سرکوب می کند. پس آن شرم از همان ابتدا نمی گذارد میلی رخ بدهد. شروع میل در زن و مرد با تغییرات فیزیولوژیکی همراه است، اگر این تغییرات رخ ندهند اولین مرحله چرخه، دچار اشکال می شود. بنابراین، خود این مسئله، بی میلی ایجاد می کند. برای مثال، زنانی هستند که به اصطلاح میگویند سردمزاج اند ولی از لحاظ علمی ما واژه سردمزاج نداریم، زیرا وقتی می گوییم زنی سردمزاج است یعنی مشکلی دارد و نمی تواند رابطه برقرار کند. درحالی که که امروزه اگر با زنی روبرو شویم که بی میلی جنسی دارد بخش مهمی از این علت شناسی میتواند به مرد برگردد. سردمزاجی در واقع یک معلول است و اگر علت را معلوم بکنیم این سردمزاجی هم از بین می رود، وقتی حرف از سردمزاجی می شود انگار با موقعیت تغییرناپذیری مواجهیم. پس شرم در ابتدا بی میلی جنسی ایجاد می کند و زن و مرد را از هم فراری می دهد. در این موقعیت ها هر یک از زن و مرد، سعی می کنند دلایلی را به عنوان دلایل منطقی مطرح کنند و پشت آن ها پنهان شوند.
اگر مردی شرم زده باشد ممکن است با مطرح کردن خستگی یا استرس شغلی و موارد دیگر، خود را از زن دورکند و زن هم شاید با فرار و یا برقراری یک رابطه بسیار کوتاه و اندک و در حداقل زمان ممکن که میل مرد ارضا شود به این مساله تن بدهد. شمار خانمهای این چنینی بسیار است که فقط به مرد توجه میکنند و به ارضای جنسی خود اهمیت نمیدهند.
در مردها نداشتن یا کاهش قدرت یا هر رفتاری که این شائبه قوی نبودن را در آن ها ایجاد کند منجر به شرم میشود. در زنان معمولا احساس مسئولیت بیشتر و اینکه انگار آن ها هستند که در رابطه جنسی باید همه کاری انجام دهند و کامل باشند، حس شرم ایجاد می شود.
عواملی که تیشه به ریشه سلامت جنسی میزند: *داشتن شرکای جنسی متعدد
* تماسهای جنسی نامعمول و غیربهداشتی
* متوسل شدن به خشونت در زمان تماس جنسی
* مصرف الکل، مواد مخدر یا روانگردان قبل از برقراری تماس جنسی
* تماس جنسی محافظت نشده
راهکار های غلبه بر شرم جنسی
1. ابتدا رابطه جنسی را با خود بهبود ببخشید صرف نظر از اینکه در حال حاضر شریک جنسی دارید یا خیر ، خوب است که روابط جنسی خود را با بدن خود بازپس گیرید. به طور منظم مدتی را برای تمرین خودارضایی آگاهانه کنار بگذارید. پورنو را کنار بگذارید ، درگیر فانتزی نباشید و… به سادگی تمرین کنید که کاملاً در بدن خود باشید و هر نوع رابطه جنسی را که میخواهید داشته باشید. همانطور که خودارضایی آگاهانه را تمرین می کنید ، به تدریج در ذهنتان احساس امنیت بیشتری خواهید کرد. این ممکن است یک شبه اتفاق نیفتد (به خصوص اگر ریشه های تروما یا شرم جنسی شما عمیق باشد) ، اما با صبر ، عشق و پایداری اتفاق میافتد.
2.درباره افکاری که دارید و درباره آنچه که به شما آموزش داده شده است بیاندیشید آیا افکار زجر آور شما کمکی به شما کرده است؟ آیا تمام این افکار منبع و ریشه علمی دارند؟ میتوانید با جستجو به سوالات خود آگاهی پیدا کنید و با خیال راحت خود را همان گونه که هستید، دوست داشته باشید.