پیشنهاد سایت چمونه گوارش و کبد

کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)

cholecystitis (كوله سيستيت) : التهاب كيسه صفرا (gallbladder)

اين وضعيت امكان دارد با هپاتيت (التهاب کبد)، پانكرآتيت (التهاب لوزالعمده) يا زخم دوازدهه اشتباه شود.

قسمت سبز رنگ که با فلش نمایش داده شده است؛ کیسه صفرا | قسمت قهوه ای رنگ: کبد

کیسه صفرا در سطح تحتانی کبد قرار دارد، و پس از صرف غذا، منقبض شده و صفرا را با فشار به درون دوازدهه (قسمت اول روده کوچک) تخلیه می‌کند.

صفرا مایعی است که در کبد ساخته شده و سپس در کیسه صفرا ذخیره می‌شود. صفرا حاوی آب، کلسترول، چربی‌ها، نمک‌های صفراوی، پروتئین‌ها و بیلی روبین است.

نمک‌های صفراوی با چربی ترکیب شده و از طریق کمک به هضم چربی‌ها نقش مهمی را در عمل گوارش ایفا می‌کند.

علائم شايع

  • دردي شبيه دل پيچه كه ناگهانی آغاز شده و در قسمت فوقاني شكم در سمت راست حس مي شود. امكان دارد درد در قفسه صدري (مشابه حمله قلبي )، قسمت فوقاني پشت يا شانه راست نيز حس شود. اين علايم غالباً پس از مصرف غذاهاي پرچرب رخ مي دهند.
  • احساس درد به هنگام لمس ناحيه فوقاني شكم
  • تهوع و استفراغ
  • آروغ زدن
  • تب خفيف و اگر لرز همراه تب بالا وجود داشته باشد، بنفع يك عفونت باكتريايي ایت.
  • گاهي زردي
  • گاهي كم رنگ بودن مدفوع
  • گاهي خارش پوست

علل

التهاب يا عفونت باكتريايي ، كه معمولاً در اثر تشكيل سنگ و انسداد مجاري صفراوي رخ مي دهد.

عوامل افزايش دهنده خطر

  • رژيم غذايي پرچرب و كم فيبر
  • التهاب حاد يا مزمن لوزالعمده
  • بيماري سرخرگ هاي قلبي
  • سابقه خانوادگي بيماري كيسه صفرا
  • در خانم هاي ميانسال (50-40 ساله )
  • خانمي كه سابقه سنگ كيسه صفرا داشته و استروژن دريافت مي كند.
  • مصرف قرص هاي ضد حاملگي
  • چاقي
  • كاهش وزن سريع
  • ديابت
  • سيروز
دوره های درد شدید در قسمت فوقانی و راست شکم را جدی بگیرید!

پيشگيري

پرهیز از عوامل خطر ذکر شده در بالا

عواقب مورد انتظار و عوارض

  • علائم در بعضي از موارد خفيف و بدون عارضه، خود به خود در عرض 4-1 روز فروكش مي كنند.
  • در غالب موارد بايد بيمار بستري شود و تحت درمان قرار گيرد.
  • عود بيماري شايع است ولی حملات بيماري پس از برداشتن كيسه با جراحي متوقف مي شوند.
  • پارگي كيسه صفرا و پريتونيت (التهاب پرده صفاق كه پوشاننده حفره شكم است )
  • تشكيل آبسه
  • وارد شدن سنگ از كيسه صفرا به مجراي صفراوي مشترك كه باعث انسداد در مسير جريان صفرا از كبد به دوازدهه مي شود.
  • هپاتيت

تشخیص

آزمايشات تشخيصي شامل:

  • آزمايش خون
  • عكس برداري از كيسه صفرا با اشعه ايكس
  • سونوگرافي كيسه صفرا و مجاري صفراوي
  • بررسي كبد و لوزالعمده به كمك راديوايزوتوپ

درمان

درمان اختصاصي برحسب شدت بيماري ، وجود عفونت ، اندازه سنگ ، و وضعيت سلامت عمومي ، متفاوت است.

درمان دارویی

روش هاي درماني غيرجراحي عبارتند از:

  • دادن دارو براي حل كردن سنگ ها
  • سنگ شكني به كمك شوك امواج ارسالي از خارج از بدن
  • داروهاامكان دارد داروهاي ضددرد، از جمله مخدرها، براي تخفيف درد تجويز شوند.
  • امكان دارد مصرف اورسوديول براي حل كردن سنگ هاي صفراوي توصيه شود. بايد اين دارو به مدت دو سال مصرف شود و در 50% بيماران مؤثر واقع مي افتد.
  • در موارد حاد ممكن است آنتي بيوتيك تجويز شود.

جراحی

درمان جراحي معمولاً عبارت است از كوله سيستكتومي (برداشتن كيسه صفرا) به روش لاپاروسكپي

توصیه های فعالیتی و غذایی

  • فعاليت تا زمان برطرف شدن علايم يا بهبود كامل پس از جراحي ، در رختخواب استراحت نماييد.
  • در زماني كه هنوز در رختخواب هستيد و فعاليت نداريد، پاهاي خود را مرتب تكان دهيد تا احتمال لخته شدن خون در سياهرگ هاي عمقي پا كمتر شود.
  • برحسب روش درماني اتخاذ شده ، امكان دارد محدويت هاي خاصي براي فعاليت توصيه شود.
  • رژيم غذايي در زمان حمله بيماري ، به علت تهوع و استفراغ ، دادن مايعات از راه وريدي معمولاً ضرورت مي يابد.
  • در زودترين زماني كه مي توانيد خوردن جامدات را تحمل كنيد، شروع به خوردن يك رژيم كم چرب نماييد. ممكن است 12-6 ماه طول بكشد تا عدم تحمل به غذاهاي چرب به طرف شود.

در چه شرایطی به پزشک مراجعه کنیم؟

  • اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم كوله سيستيت را داريد.
  • اگر علاوه بر علايم معمول بيماري، علايمي چون تنگي نفس، عرق ريزش و تهوع وجود داشته باشند، بلافاصله تماس بگيريد.

اگر موارد زير به هنگام حمله رخ دهند:

  • تب
  • زردي
  • استفراغ مكرر
  • درد غيرقابل تحمل

منبع: Medscape , Uptodate

سیده فاطمه سادات مدنی
سیده فاطمه سادات‌ مدنی ( Seyedeh Fatemeh Sadatmadani ) هستم؛ دانشجوی پزشکی. علاقمند به زیبایی های دنیای شگفت انگیز علم پزشکی، پژوهش و فعالیت های علمی. من بسیار خوشحال و مفتخر میشم که بتونم در راه آگاهی بخشی سلامت و تندرستی در کنار شما عزیزان باشم. سلامتِ همه ی آفاق در سلامتِ توست... ❤

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *